triamboy
“ใครใคร่ค้าค้า ใครใคร่ขายขาย”
จากการเดินทางเยือนหลายต่่อหลายประเทศที่กำลังเปลี่ยนผ่านจากระบอบเดิมที่ตกลงเข้าใจใช้กันมายาวนาน สู่ระบอบกระแสหลักที่ยากต่อการหลีกเลี่ยงอย่างสิ้นเชิงอย่าง “ทุนนิยมประชาธิปไตย” ตลาดสด เช่นกัน เป็นช่องทางที่สำคัญอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ต่อการดำรงชีพทุกวันนี้ ด้วย ๑.) เป็นที่ให้โอกาสสร้างรายได้ตัวเงินให้กับผู้ขายอย่างชัดเจน (อาจไม่ใช่ผู้ผลิต) ๒.) เป็นที่ให้โอกาสสร้างวัตถุดิบที่ต้องการต่อการบริโภคของผู้บริโภควัตถุดิบนั้น เป็นเหตุหลักสองประการสำคัญ ตลาดสดหลวงพระบางก็เป็นตลาดสดแห่งหนึ่งในหลายหลายตลาดทั่วโลกที่กำลังเปิดโอกาสในการพบกันของผู้ซื้อและผู้ขาย
หากแต่ในกาลเปลี่ยนผ่านตอนต้นนี้ ความเป็นไปของตลาดสดเองจึงดูแตกต่างไปจากตลาดสดในพื้นที่ที่พัฒนาไปแล้วในระดับหนึ่ง คือ
– “ใครใคร่ค้าค้า” ทุกคนมีเสรีภาพในการขายสินค้าต่างต่างในตลาดสด รวมถึงมีเสรีภาพในการขายสินค้าทุกชนิดที่หามาได้
– “ใครใคร่ซื้อซื้อ” ทุกคนมีเสรีภาพในการซื้อสินค้าต่างต่างในตลาดสด รวมถึงมีเสรีภาพในการซื้อสินค้าทุกชนิดที่มีขายในตลาด
ลองพิจารณาจากรูปดังนี้
ดังนั้น ความเป็นไปในตลาดจึงมีลักษณะของตลาดเสรีภาพสมบูรณ์ คือ มีผู้ซื้อ และผู้ขายมากหน้าค่าตา รวมถึงมีสินค้านานาชนิด ทั้งที่ถูกคิดว่าปกติ และแปลก (ไม่เคยสัมผัสมาก่อน) ลองพิจารณาในรายละเอียดพบว่า ผู้ซื้อ และผู้ขายขั้นต้นของสินค้าต่างต่างมีบทบาทสำคัญมาก และมีแนวโน้มที่จะส่งมอบบทบาทให้กับตัวกลางในแต่ละอุตสาหกรรมของสินค้าต่างต่าง ไม่สามารถรวมกลุ่มของผู้ซื้อ และผู้ผลิต ในทางหนึ่งกล่าว คือ เกิดตัวกลางในตลาด และมีบทบาทสำคัญเพิ่มมากขึ้น ผู้ผลิตมีแนวโน้มเชี่ยวชาญการผลิตแต่เพียงอย่างเดียว และผู้บริโภคมีแนวโน้มเชี่ยวชาญแต่การทำงานของตน มากกว่านั้นการเข้ามาควบคุมจากรัฐ เกือบไม่มี ทั้งที่การออกกฎระเบียบอย่างเป็นรูปธรรม และการขอความร่วมมือในเชิงนามธรรม เป็นต้น
ในทางกลับกันสำหรับตลาดที่กำลังพัฒนา และพัฒนาแล้ว พบว่า ตัวกลางในแต่ละอุตสาหกรรมของสินค้าต่างต่างมีบทบาทสำคัญมาก และมีแนวโน้มที่จะรวมตัว รวมถึงเพิ่มอำนาจต่อรองผูกขาดต่อตลาด ผู้ผลิตให้ตัวกลางเข้ามาทำหน้าที่ขาย ผู้ผลิตสนใจพัฒนาแต่การผลิตจนเชี่ยวชาญ เกิดประสิทธิภาพมากขึ้น ผู้ซื้อเชี่ยวชาญในการประกอบอาชีพตน ซึ่งไม่ใช่ตัวกลาง มอบหน้าที่การคัดสรรสินค้าที่ถูกคาดว่าเป็นที่ต้องการมาให้เลือก ผู้ซื้อสูญเสียความสามารถ ศักยภาพในการเลือกสินค้า มากกว่านั้นมีการเข้ามาควบคุม ตรวจสอบจากรัฐ โดยการออกกฎระเบียบ ประกาศ อาทิ รายการสินค้าซื้อขายได้ตามที่กฎหมายกำหนด ราคาของสินค้าปรับขึ้นลงได้ตามคำสั่ง และการขอความร่วมมือจากรัฐ รวมถึงการให้ความร่วมมือจากผู้ขาย เป็นต้น